Papët dhe shkolla, "porta e jetës" dhe bota ku formohet personi

R.SH. – Vatikan

Turmat e adoleshentëve, të djemve, vajzave dhe të studentëve janë një nga shpresat më të ndritshme në këtë botë dhe në këtë kohë të errësuar nga kaq shumë plagë. Papa Leoni sot më 30 tetor i takon ata në kuadër të Jubileut të botës edukative.

Papa Pali VI: shkolla është një portë drejt së ardhmes

Një rast për të përshkuar edhe reflektimet e papëve mbi këtë univers, shkollën, në të cilin njerëzimi përzihet me të tashmen dhe të ardhmen. Gjatë lutjes së Engjëllit të Zotit të 28 shtatorit 1969, Papa Pali VI flet për shkollën si një "portë të jetës".

Na magjeps, na prek, na bën të ëndërrojmë ky marshim i fëmijërisë, i adoleshencës, i rinisë drejt kësaj shkalle ngjitëse, drejt kësaj porte të jetës, që është shkolla. I shohim të gjithë këta fëmijë; dhe si Jezusi, një ditë, duke parë një të ri, thotë Ungjilli, me dashuri, hyjnisht e deshi (Mk 10, 21), kështu pra, ne ndjejmë se i duam ata, një nga një, dhe të gjithë këta studentë së bashku këta nxënës që shkojnë drejt shkollës; dhe do të donim t'i përshëndesnim, me Prindërit e tyre, gjatë atyre hapave të tyre që shkojnë drejt hapjes së tyre ndaj dijes, ndaj moshës madhore, ndaj fatit të ardhshëm. Sepse çfarë është Shkolla? A ka ndoshta, së bashku me atë të vatrës familjare dhe atë të tempullit të lutjes, emër më të lartë, vend më të shenjtë? Ku njeriu i vogël bëhet i madh, ku ai mëson të njohë, të mendojë dhe të flasë; ku fiton ndjenjën e së vërtetës dhe të së mirës; ku shpirti i tij duke hapur librin sheh universin, dhe ku universi duket se hyn në zemrën e nxënësit dhe bëhet ndërgjegje. Punishte që formon njeriun, Shkolla; ta nderojmë të gjithë, ta duam.

Gjon Pali I, Pinoku dhe shija e shkollës

Pothuajse dhjetë vjet pas këtyre fjalëve të shqiptuara nga Pali VI, më 17 shtator 1978, gjatë lutjes së Engjëllit të Zotit, urimet e Gjon Palit I studentëve të niveleve të ndryshme shkollore të sistemit arsimor. Duke iu drejtuar më të vegjëlve, Papa Luciani tregon, para së gjithash, një personazh imagjinar, protagonist i një romani të famshëm për fëmijë.

Nxënësve të shkollave fillore do të doja t'u kujtoja mikun e tyre Pinokun: jo atë që një ditë iku nga shkolla për të parë kukullat; por atë tjetrin, Pinokun që mori shije për shkollën, aq sa gjatë gjithë vitit shkollor, çdo ditë, në klasë, ishte i pari që hynte dhe i fundit që dilte. Urimet e mia më të përzemërta, megjithatë, shkojnë për nxënësit e shkollave të mesme, veçanërisht të atyre të larta. Këta nuk kanë vetëm problemet e menjëhershme të shkollës, por në kohë është edhe pas shkollës së tyre. Si në Itali, ashtu edhe në kombet e tjera të botës, sot: dyer të hapura për ata që duan të hyjnë në shkollat e mesme dhe në universitete; por kur marrin diplomën ose gradën dhe dalin nga shkolla, ka vetëm dyer të vogla, krejt të vogla, dhe nuk gjejnë punë, dhe nuk mund të martohen. Këto janë probleme që shoqëria e sotme duhet vërtet t'i studiojë dhe të kërkojë t'i zgjidhë.

Gjon Pali II dhe testet shkollore

Shkolla duhet të jetë edhe koha e rritjes njerëzore, e formimit integral. Gjon Pali II, në fjalimin drejtuar prindërve, studentëve dhe mësuesve të shkollave katolike më 23 nëntor 1991, trajton një temë që shënon axhendën e nxënësve dhe mësuesve: atë të pyetjeve.

Më lejoni të kthehem pak në kohën kur edhe unë isha nxënës si ju. Çfarë na frikëson më shumë në shkollë? Janë pyetjet. Ju uroj të mos ngeleni kurrë. Por nuk do të ngeleni, nëse do të dini t'u përgjigjeni pyetjeve. Jezusi Mësues bënte shumë pyetje dhe, i pyetur, jepte përgjigje të mençura. Ja një objektiv që do t'i japë plotësi personalitetit tuaj: të dini të pyesni, domethënë të shkoni në thellësi të gjërave, përtej dukjeve, dhe të bëheni kërkues të ndershëm të së vërtetës, në veçanti të asaj fetare; dhe njëkohësisht të dini t’i dëgjoni përgjigjet, ato të mësuesve dhe të prindërve. Duhet të bëni që shkolla juaj të jetë aktive, e hapur, e aftë të kujdeset për formimin integral të personit tuaj.

Françesku dhe dashuria për shkollën

Papa Françesku bën një pyetje të veçantë: pse ta duam shkollën? Në fjalimin drejtuar botës së shkollës italiane, më 10 maj 2014, Bergoglio kujtoi fillimisht figurën e mësueses së tij të parë.

Pse e dua shkollën? Do të përpiqem t'ju them. Kam një imazh. Këtu dëgjova se nuk mund të rritesh vetëm dhe se është gjithmonë një vështrim që të ndihmon të rritesh. Unë e kam imazhin e mësueses sime të parë, asaj gruaje, asaj mësueseje, e cila më mori për dore në moshën 6-vjeçare, në nivelin e parë të shkollës. Nuk e kam harruar kurrë. Ajo më bëri ta dua shkollën. Dhe pastaj unë shkova ta vizitoja gjatë gjithë jetës së saj deri në momentin kur ajo vdiq, në moshën 98-vjeçare. Dhe ky imazh më bën mirë! E dua shkollën, sepse ajo grua më mësoi ta dua. Kjo është arsyeja e parë pse e dua shkollën. E dua shkollën sepse është sinonim i hapjes ndaj realitetit. Të paktën kështu duhet të jetë! Por jo gjithmonë arrin të jetë, dhe atëherë do të thotë se duhet ndryshuar paksa qasja. Të shkosh në shkollë do të thotë të hapësh mendjen dhe zemrën ndaj realitetit, në pasurinë e aspekteve të tij, të përmasave të tij.

Leoni XIV dhe sfidat e lidhura me edukimin

Janë të shumta sfidat që duhen përballuar në fushën e edukimit, në botën e formimit. Papa Leoni XIV, në fjalimin drejtuar vëllezërve të shkollave të krishtera, të frymëzuara nga Shën Gjon Pagëzori La Salle, ndalet në disa prej këtyre sfidave.

Të rinjtë e kohës sonë, si ata të çdo epoke, janë një vullkan jete, energjie, ndjenjash, idesh. Kjo shihet nga gjërat e mrekullueshme që dinë të bëjnë, në shumë fusha. Megjithatë, edhe të rinjtë kanë nevojë për ndihmë, për të rritur në harmoni kaq shumë pasuri dhe për të kapërcyer atë që, ndonëse në mënyra të ndryshme nga e kaluara, mund të pengojë ende zhvillimin e tyre të shëndetshëm. Nëse, për shembull, në shekullin e shtatëmbëdhjetë përdorimi i gjuhës latine ishte për shumëkënd një barrierë komunikimi e pakalueshme, sot ka pengesa të tjera për t'u përballur. Të mendojmë për izolimin që shkaktojnë modelet relacionale të përhapura, gjithnjë e më shumë të bazuara në sipërfaqësi, individualizëm dhe paqëndrueshmëri afektive; për përhapjen e skemave të mendimit të dobësuara nga relativizmi; për mbizotërimin e ritmeve dhe stileve të jetës në të cilat nuk ka vend të mjaftueshëm për dëgjim, reflektim dhe dialog, në shkollë, në familje, ndonjëherë edhe mes bashkëmoshatarëve, me vetminë që rrjedh prej saj. Bota e edukimit është një mision në çdo kohë, në çdo vend. Arsimi mund të sjellë shpresë dhe paqe.

Takimi i studentëve me Papa Leonin sjell këtë dritë në botë, pavarësisht gjithçkaje.