Gambino: "Evangelium vitae", intuitë gjithnjë aktuale e Gjon Palit II

R.SH. – Vatikan

“Shën Gjon Pali II e kishte kuptuar se format më të rënda të cënimit të jetës së më të pambrojturve nuk ishin gjë tjetër, veçse shprehje e një ideje perverse lirie, e cila e shndërron krimin në të drejtë”. Zv.sekretarja e Dikasterit për Laikët, Familjen dhe Jetën, Gabriella Gambino, e pohon këtë për mediat e Vatikanit, duke folur për “Evangelium vitae”, enciklikën e Papës polak, që pikërisht sot, 25 mars, kremton 30-vjetorin e botimit. Ishte dhe është shtyllë e mësimit të Kishës mbi shenjtërinë e jetës njerëzore. "Ka ardhur koha që Kisha të krijojë një baritore të vërtetë të jetës njerëzore", nënvizon Gambino.

Profesoresha Gambino, si e ka frymëzuar dhe si vazhdon ta frymëzojë Kishën “Evangelium Vitae”? Pas tridhjetë vjetësh, a është ende pikë referimi?

Evangelium Vitae është shtyllë e mësimit të krishterë mbi vlerën e patjetërsueshme të çdo jete njerëzore. Shën Gjon Pali II e pati kuptuar se format më të rënda të dhunimit të jetës së më të pambrojturve, të të vegjëlve, të atyre që janë më të brishtë, nuk ishin tjetër, veçse shprehje e një ideje perverse lirie, e cila e shndërron krimin në të drejtë, duke errësuar aftësinë e njeriut për të kuptuar se liria është e tillë kur ai di të marrë përsipër përgjegjësinë për jetën e vëllait, që e ka pranë.

Nuk është rastësi që enciklika hapet me pyetjen e Zotit drejtuar Kainit: "Çfarë ke bërë?"

Edhe sot kjo pyetje jehon në magjisterin aktual, nga “Evangelii gaudium” te “Dignitas infinita”: format më të rënda të dhunimit të jetës njerëzore nuk janë pakësuar, përkundrazi… e Kisha, më shumë se kurrë, dëshiron ta ripohojë me forcë vlerën e jetës dhe t’i formojë  ndërgjegjet për ta kuptuar këtë vlerë, e cila nuk do të thotë vetëm “mos vrit”, por kërkon të krijohen kushtet që çdo njeri të arrijë plotësinë e jetës, në të cilën është i thirrur nga dashuria e Zotit. Ja përse “Dignitas infinita” e aktualizon mesazhin e “Evangelium vitae”: jo vetëm shpjegon sërish pse duhet respektuar gjithmonë dinjiteti i njeriut nga zënia deri në vdekjen e natyrshme, por e zgjeron horizontin mbi situata shoqërore, në të cilat duket se nuk jemi më në gjendje të shohim shkeljet e dinjitetit të njeriut: mendoj për luftërat shkatërrimtare që na rrethojnë, për format e reja të varfërisë, për mundimet çnjerëzore të emigrantëve, për dhunën kundër grave dhe fëmijëve, për abuzimin seksual edhe përmes botës dixhitale, që trondit thellë jetën e mijëra familjeve. Të kemi parasysh se vlera e jetës nuk është vetëm vlerë katolike, por laike, universale, ajo i përket njeriut si të tillë dhe të gjithë mund ta kuptojnë dhe ta pranojnë këtë. E askush nuk mund të sillet me të sipas qejfit. Sot, e kemi të vështirë ta kuptojmë këtë në botën plot relativizëm, me ligje shpesh të padrejta, që na krijojnë konfuzion për faktin se çdo jetë njerëzore është vërtet pasuri. E dimë tashmë se ky konfuzion - në një mënyrë, ose në një tjetër - po shfaqet në të gjitha kulturat, në çdo anë të botës.

A ka ndonjë mënyrë konkrete që Kishat ta ripropozojnë mesazhin e “Evangelium vitae”?

Sigurisht, enciklika vazhdon të hapë një portë për shpresën, që na nevojitet: jeta fiton, këtë na mëson Ungjilli. Por duhet t’i formojmë ndërgjegjet që njerëzit të zgjedhin vërtet jetën: aborti, eutanazia, dhuna, kultura e hedhurinave e shkatërrojnë njeriun, shkaktojnë vuajtje të mëdha. Prandaj, ka ardhur koha të krijojmë në dioqeza dhe famulli një baritore të vërtetë të jetës njerëzore dhe të formojmë punonjës baritorë, edukatorë, mësues, prindër dhe të rinj për të respektuar jetën. Nuk duhet të imponojmë norma, por të transmetojmë vlera, duke e argumentuar të vërtetën e tyre, por edhe duke dëshmuar bukurinë e tyre mahnitëse. Sa e rëndësishme është që të rinjtë e sotëm t’i shërbejnë konkretisht jetës, t’ua dhurojnë kohën personale atyre, që kanë nevojë: vetëm kështu ndihen të dobishëm, zbulojnë kuptimin e jetës së tyre e, pastaj, thirrjen në jetën e shuguruar a në profesionin, që bëhet shërbim për jetën. Duhet t’i formojmë edhe meshtarët e ardhshëm - në seminare dhe më pas - në mënyrë që të dinë t'i udhëheqin të rinjtë dhe familjet drejt së vërtetës dhe së mirës. Ky formim sot është i mangët në krahasim me nevojën për shoqërim, që ka bota.