Federalny Sąd Najwyższy Brazylii: symbolika religijna może pozostać w miejscach publicznych

Ks. Zdzisław Malczewski TChr, s. Amata J. Nowaszewska CSFN

Tło sprawy

Wniosek federalnej prokuratury trafił do sądu najwyższego w grudniu 2019 roku po tym, jak federalny sąd okręgowy III regionu (TRF-3) odmówił nakazu usunięcia symboli religijnych z budynków federalnych oraz stanowych w São Paulo. TRF-3 uznał, że obecność takich symboli nie jest sprzeczna z zasadą neutralności religijnej państwa, lecz wyraża wolność religijną i odzwierciedla kulturową tożsamość brazylijskiego społeczeństwa.

W kwietniu 2020 roku Federalny Sąd Najwyższy zdecydował, że sprawa ma ogólnokrajowe znaczenie z powodu jej potencjalnych skutków społecznych, gospodarczych, politycznych i prawnych. Ostateczna decyzja miała zostać podjęta podczas wirtualnego posiedzenia plenarnego z udziałem 11 ministrów sądu.

Argumentacja za pozostawieniem symboli

Minister Cristiano Zanin, sprawozdawca procesowy, w swoim orzeczeniu podkreślił historyczną rolę chrześcijaństwa w kształtowaniu brazylijskiego społeczeństwa. Zwrócił uwagę na obecność jezuitów już w czasach odkrycia Brazylii oraz ich wpływ na edukację i moralność narodu. „Nie można pominąć dziesiątek dni świątecznych, nazw ulic, placów i szkół publicznych, które odzwierciedlają siłę tradycji chrześcijańskiej w naszym kraju” — stwierdził minister Zanin.

Minister Flavio Dino dodał, że państwo brazylijskie nie powinno być wrogie wobec religii, lecz zapewniać przestrzeń, w której ekspresja religijna może współistnieć z pluralizmem. „Neutralność państwa oznacza szacunek dla różnorodności, a nie eliminację symboli” — zaznaczył.

Konkluzja

Decyzja Federalnego Sądu Najwyższego oznacza, że symbole religijne mogą pozostać w budynkach publicznych w całej Brazylii. Wyrok stanowi potwierdzenie znaczenia tradycji kulturowej i wolności religijnej w brazylijskim społeczeństwie, jednocześnie podkreślając, że sekularyzm państwa nie oznacza eliminacji religii z przestrzeni publicznej.