Święty Mikołaj – historia prawdziwa

Karol Darmoros

Biskup z Miry

Mikołaj żył na przełomie III i IV wieku na południu dzisiejszej Turcji. Jako biskup Miry zasłynął odwagą, troską o ubogich i obroną prześladowanych. Według tradycji pomagał anonimowo. Nie szukał uznania. Jego dobroć szybko obrosła w świadectwa, które nadały mu miano patrona tych, którzy oczekują cichej, dyskretnej pomocy. Kult świętego rozprzestrzenił się błyskawicznie – z Azji Mniejszej do Grecji, potem całej Europy.

Skąd prezenty?

Zwyczaj obdarowywania 6 grudnia nawiązuje do hojności, którą cechował się święty. Najbardziej znana opowieść mówi o pomocy pewnemu ojcu, który nie miał posagu dla córek. Mikołaj miał wrzucić nocą sakiewkę złota przez okno domu. Ten gest stał się symbolem wsparcia, które przychodzi dyskretnie, ale przemienia życie. Kościół przypomina, że w centrum nie jest magia ani bajka, lecz chrześcijańska miłość bliźniego.

Gdzie jest czczony?

Relikwie św. Mikołaja od XI wieku znajdują się w Bari, dokąd zostały przeniesione, by uchronić je przed zniszczeniem. Bazylika w Bari stała się miejscem pielgrzymek katolików i prawosławnych. W ikonostasach Kościołów wschodnich jego wizerunek należy do najbardziej rozpoznawalnych. W Europie Północnej i Zachodniej wykształciły się lokalne formy tradycji mikołajkowej, zawsze jednak odnoszące się do stylu życia świętego.

Papieże u relikwii świętego

Jan Paweł II pielgrzymował do Bari 26 lutego 1984 roku, zatrzymując się w Bazylice św. Mikołaja, gdzie oddał hołd relikwiom biskupa Miry.

Mówił wówczas, że całe to miejsce „przynosi zaszczyt” Kościołowi w Bari i oddaje hołd świętemu Mikołajowi. Papież Polak określił biskupa Miry jako „człowieka łagodnego, lecz pełnego niezawodnej energii” broniącego praw wiary, miłującego sprawiedliwość, chroniącego ubogich i wdowy. Jan Paweł II dodał także, że święty Mikołaj od wieków jest szczególnie umiłowany w Kościołach Wschodu.

Do relikwii świętego pielgrzymował również Papież Franciszek, który w 2018 roku spotkał się w Bari z patriarchami Bliskiego Wschodu. Podczas modlitwy o pokój podkreślił, że miasto to jest „szeroko otwartym oknem na Bliski Wschód” a cześć, z jaką otoczony jest św. Mikołaj „pokonuje granice między Kościołami”. „Święty cudotwórca niech wstawia się, by zostały uleczone rany, które wielu nosi w swym wnętrzu” – mówił papież Franciszek.

Dziedzictwo miłości

Wspominając św. Mikołaja, Kościół przypomina, że hojność nie jest jedynie tradycją, lecz stylem życia ucznia Chrystusa. Papieskie pielgrzymki do Bari ukazują, że biskup z Miry pozostaje patronem jedności chrześcijan, pokoju i dobroci, która przekracza granice kultur i epok.