Bibliothèque ya Vatican eyokani na Bibliothèque ya France

Jean-René Bompolonga  - Kinshasa

Libosó ya ntoma ya France epái ya Ngwendé ya Sántu Petelo, elama lyoko ya Eklezia Esántu ya Roma, Mgr Giovanni Cesare Pagazi, pe mokambi ya Bibliothèque ya France, Gilles Pécout, batiaki mokoloto mokolo ya yambo na boyokani boko ya bonkoko pe ya nzebi kati na bango.

Na bosóló, masolo ya mosála, boyokani ya numérique pe makambo misusu kilikili kati ya ba bibliothèque mibale mikolendisama. Bibliothèque ya Vatican pe eye ya France balobaki na communiqué yoko bosungani na bangó na ba collection misusu ya bangó, mingi mpenza na eténi etáli makomi masusu ya Moyen-Âge.

Boyokani ena ekolakisa posá ya biténi mibále ya kotombola diplomatie esusu ya bonkoko, po « bonkoko ezali likambo lyoko ya boboto eye ekoki kofungola bikuke ya kokanisa te ». Mozindo pe molayi ya lisapo ya ba singa kati ya ba bibliothèque bibále ya bikeke ebele bilobamaki, na bokundoli kilo ya mókó mókó na libula ya Poto.

Bibliothèque ya Vatican, esalelo efungwama na mokili

Boyokani ewuti na makita ebelé libosó: na sánzá ya zómi na yoko 2024, batindami ya Bibliothèque ya France bazalaki na misála ya liyangani ya bikóló esálemaki na Bibliothèque ya bantoma ya Vatican po ya komatisa lisoló ya bosáli malámu káti ya ba bibliothèque na makambo-makonzi ya numérique, boyangeli ya ba collection pe ya bolukiluki. Papá François ayambaka na likita bakambi ya ba bibliothèque minene ya bikóló, na bolendisi bisika yango ya koyéba ya kotikala “ba wazisi (oasis) ya boboto, ya bokutani pe ya bosololi na kimia” na botomboli boyébi.

Na sánzá ya mitáno 2025, masoló epái na epái bikobaki na Paris, o eleko ya botáli ya préfet ya Bibliothèque ya Vatican, don Mauro Mantovani.

Bibliothèque ya Vatican esila kozua boyokani na bisalelo bisusu. Kasi boyokani etiami mokoloto na Bibliothèque ya France ezali na sika na yangó. Ebongisi bosáli elongo na boumeli pe bokeli ya makambo ya sika.

Lisoló ya sika ya Bibliothèque ya bantoma ya Vatican ebandi na Papá Nicolas V, oyo, o ntei ya ekeke 15, azuaki mokano ya kofungola ba collection ya ba buku ya bapapá na bato ya bwanya, na simá Papá Sixte IV, oyo apesi esalelo elamu na lisangá ya bibliothèque na Bulle ad decorem militantis ecclesiae ya 15 ya sánzá ya motóba 1475. Eye ya ekóló France ezua libula ya ba collection ya bakónzi bisálema úto Moyen Âge.