Выстава ў Рыме: што мы ведаем пра Караваджа ў 2025 годзе?
Ян Глінскі
Мікеланджэла Мерызі да Караваджа (1571–1610) быў адным з найвыдатнейшых італьянскіх жывапісцаў на мяжы XVI–XVII стагоддзяў; працаваў у Рыме, Неапалі, на Мальце і Сіцыліі.
Упершыню шэдэўры Караваджа сабраны разам: ад самых вядомых, з самых прэстыжных музейных устаноў свету, да нядаўна адкрытых.
“Наведвальнікі ўбачаць, што мы ведаем пра Караваджа ў 2025 годзе. Гэта сэнс выставы, і гэта таксама сэнс назвы, якая вельмі важная: прадстаўляць выключна мастака, прадстаўляць яго ў вельмі сучаснай перспектыве даследаванняў і адкрыццяў, якія адбыліся ў апошні час”, - патлумачыла ў інтэрвью для Vatican News адна з куратараў выставы Франчэска Капэлеці. Як дадала дырэктар Галерэі Баргезэ, экспазіцыя нанова злучыць Караваджа з гістарычным кантэкстам, у якім ён працаваў у пачатку XVII стагоддзя, а таксама з лёсам яго твораў.
На думку куратара, Караваджа з’яўляецца невычарпальным полем для даследаванняў. “Сёння ў параўнанні з учорашнім днём пытанні пра Караваджа змяніліся. Перш за ўсё, мы пытаемся ў сябе, ці зможам адшукаць іншыя выявы, якія згадваюцца ў крыніцах, але невядомыя нам на дадзены момант. Гэта пастаянны пошук”, - адзначыла Франчэска Капэлеці.
Арганізатары выставы стварылі таксама невялікі даведнік па іншых месцах Рыма, звязаных з Караваджа. “Маем надзею, што выстава заахвоціць наведвальнікаў працягнуць падарожжа па касцёлах Рыма. Мы не прасілі пазычаць творы з касцёлаў Рыма менавіта таму, што рэлігійнага Караваджа, Караваджа вялікіх рэлігійных гісторый, трэба разглядаць, асабліва ў гэтым годзе, у асабістым кантэксце”, - патлумачыла куратар выставы.
Мікеланджэла Мерызі, вядомы як Караваджа (1571-1610), паходзіў з Мілана, але з пяці гадоў жыў з сям’ёй у горадзе Караваджа на поўначы Італіі (недалёка ад Бергама). Ужо ў падлеткавым узросце ён вызначаўся вялікім творчым талентам і неўзабаве распачаў бурнае мастацкае жыццё, працуючы пры дварах Рымскі Папаў і многіх князёў таго часу. Ён хутка стварыў уласны стыль, які вызначаўся выдатнай гульнёй святла і ўвагай да дэталяў.
Памёр Караваджа ва ўзросце 39 гадоў у тасканскім горадзе Порта-Эрколе. Ён лічыцца рэфарматарам італьянскага жывапісу і стваральнікам барочнай экспрэсіўнасці. Для яго палотнаў характэрны дынамічная і дыяганальная кампазіцыя, а таксама асаблівая роля святла, якое вылучае фактуры і колеры.
Пасля заўчаснай смерці Караваджа яго творчасць была забытая на некалькі вякоў. Нанова яна была адкрыта толькі ў ХХ стагоддзі.