Papa Leo süni intellekt barədə: yeni nəsillərə mane olmaq yox, kömək etmək lazımdır

İzabella H. de Karvalyo tərəfindən 

Papa XIV Leo vurğulayıb ki, “xüsusilə yeni texnologiyalar və süni intellektlə münasibətləri baxımından, yeni nəsillər yetkinlik və məsuliyyət yolunda kömək görməlidirlər, maneə ilə qarşılaşmamalıdırlar”.

O izah edib ki, “böyük həcmdə məlumat və informasiyaya çıxış imkanı əldə etmək, onlardan mənanı və dəyəri çıxarmaq bacarığı ilə qarışdırılmamalıdır”. “Sonuncusu, mövcud mədəni və iqtisadi modellər tərəfindən çox vaxt kənara qoyulan və ya məsxərəyə alınan varlığımızın sirri və əsas sualları ilə üzləşməyə hazır olmağı tələb edir.”

Papa əlavə edib ki, “cəmiyyətin rifahı, gənclərin öz istedadlarını inkişaf etdirmək və zamanın tələblərinə və başqalarının ehtiyaclarına səxavət və azad düşüncə ilə cavab vermək bacarığından asılıdır.”

Konfrans “Centesimus Annus Pro Pontifice” Fondunun və Katolik Araşdırma Universitetlərinin Strateji Alyansının (SACRU) təşkilatçılığı ilə keçirilib. Cümə günü keçirilən tədbirdə süni intellektin sənaye, maliyyə, təhsil və kommunikasiya sahələrinə təsirini qiymətləndirən hesabat təqdim olunub.

Süni intellektin inkişafı birgə səylər tələb edir

Papa Leo auditoriyanı gənclərə bu yeni texnologiyalardan həqiqətin axtarışı və qərarvermə imkanlarını genişləndirmək üçün öz zəka və düşüncələrindən istifadə etməyi öyrətməyə dəvət edib. “Onların fərqli və daha yaxşı olmaq istəyini dəstəkləyirik, çünki bu gün yetkinlik anlayışımızda dərin bir istiqamət dəyişməsinə ehtiyac olduğu heç vaxt indiki qədər aydın olmamışdı,” – deyə o bildirib.

O həmçinin vurğulayıb ki, gənclərlə birlikdə gələcək qurmaq üçün yeni texnologiyaların, o cümlədən süni intellektin inkişafını “qaçılmaz bir yol” kimi deyil, insan tərəfindən yönləndirilə bilən bir proses kimi görmək üçün gənclərin inamını bərpa etmək və gücləndirmək lazımdır.

“Bu isə siyasəti,  ictimai qurumları, biznes dairələri, maliyyə, təhsil, kommunikasiya qurumlarını, vətəndaş cəmiyyətləri və dini icmaları əhatə edən birgə fəaliyyət tələb edir,” – deyə Papa söyləyib. “Bu sahələrin aktorları ortaq məsuliyyəti öz üzərlərinə götürərək birgə öhdəlik daşımağa çağırılırlar. Bu öhdəlik hər hansı partiya marağından və getdikcə daha az sayda insanın əlində cəmləşən qazancdan önə çəkilməlidir.”

Papa, bu məqsədə çatmaq üçün geniş dairələrin iştirakının vacib olduğunu vurğulayıb və araşdırmaları ilə bu sahəyə töhfə verən tədbir iştirakçılara təşəkkür edib.

İnsanlar yaradılış işində Allahın həmkarlarıdır

Papa Leo qeyd edib ki, süni intellekt cəmiyyətə sürətli və dərin dəyişikliklər gətirib və milyonlarla insana gündəlik təsir edir, həmçinin insan şəxsiyyətinin müəyyən tərəflərinə – “tənqidi düşüncə, fərqinə varma, öyrənmə və şəxslərarası münasibətlərə” təsir göstərir.

Bu baxımdan, o, bu texnologiyaların təsirini qiymətləndirərkən nəzərdən keçirilməli olan bəzi sualları diqqətə çatdırıb: “Süni intellektin inkişafının həqiqətən ümumi xeyirə xidmət etməsini və var-dövlətin və gücün yalnız bir neçə nəfərin əlində toplanması üçün istifadə edilməməsini necə təmin edə bilərik?”

“Bildiyiniz kimi, bu gün bazarlarda ən qiymətli əmtəə məhz süni intellekt sahəsindədir,” – deyə Papa əlavə edib.

O daha bir sual irəli sürüb: “Tarixin bu anında insan olmaq nə deməkdir?”

Papa Leo vurğulayıb ki, bu şəraitdə “uşaqlarımızın və gənclərimizin azadlığı və daxili aləmi, eləcə də texnologiyanın onların intellektual və neyroloji inkişafına mümkün təsiri üzərində xüsusi qayğı ilə düşünmək” vacibdir.

O bildirib ki, “insanlar yaradılış işində Allahın həmkarı olmağa çağırılıblar, süni texnologiya tərəfindən yaradılan məzmunun passiv istehlakçıları olmağa yox.”

"Süni intellekt, şübhəsiz ki, yaradıcılıq üçün yeni üfüqlər açıb, eyni zamanda bəşəriyyətin həqiqətə və gözəlliyə açıqlığına, heyrətlənmə və düşüncə qabiliyyətinə mümkün təsirləri ilə bağlı ciddi narahatlıqlar doğurur", - deyə Papa bildirib.

“İnsan şəxsiyyətini xarakterizə edən və onun balanslı inkişafını təmin edən xüsusiyyətləri tanımaq və qorumaq,” – Papa vurğulayıb, – “süni intellektin nəticələrini idarə etmək üçün adekvat çərçivə yaratmaq baxımından əsasdır.”